Korzyści z programowania

Stereotypowa opinia mówi, że programiści myślą inaczej. Oczywiście dla samych programistów oznacza to, że są bardziej logiczni, racjonalni i uporządkowani niż inni. Z kolei ci, którzy nigdy nie mieli nic wspólnego z programowaniem, twierdzą, że programistów trudno jest zrozumieć i zachowują się mało konwencjonalnie.

Tymczasem naukowcom udało się wykazać, że programowanie naprawdę zmienia sposób myślenia i kształtuje mózg. Działanie, które do tej pory przypisywane było pracom twórczym, muzyce i tańcowi, stało się także domeną IT.

Jeśli jednak zakładasz, że nauka programowania uczyni z ciebie mistrza zagadek logicznych, porzuć stereotypy. Wpływ programowania na myślenie jest mniej oczywisty i… bardziej subtelny.

Korzyści z programowania
Jak programowanie wpływa na mózg?

 

1. Kodowanie wpływa na modele umysłowe

Modele umysłowe to wytwarzane w myślach obrazy reprezentujące zjawiska fizyczne lub działanie mechanizmów oraz struktury przedmiotów. Mówiąc prościej, jeśli poprosisz kilka osób o przedstawienie skomplikowanego procesu w kolejnych krokach, nie wszyscy podzielą dany proces na te same części składowe. Podział, jaki wybiorą, zależy właśnie od modeli umysłowych.

Nie trzeba dodawać, że modele umysłowe to „narzędzie” pracy programistów, którzy złożone procesy muszą podzielić na mniejsze części, do których da się napisać „polecenia”. Okazuje się, że to, jak będziesz myśleć o procesach, zależy od pierwszego języka programowania, jakiego się nauczyłeś. Ma on zatem wpływ nie tylko na to, jak rozwiązujesz problemy, ale również na twoje zdolności umysłowe.

W pewnym sensie wszystkie języki programowania cechuje kompletność Turinga – za ich pomocą można rozwiązać taką samą klasę problemów obliczeniowych, jak na maszynie Turinga. Z drugiej strony wysoki poziom znajomości jednego języka oznacza, że trudniej będzie nauczyć się innego, o zupełnie różnej strukturze. Wystarczy porównać podejście do programowania, jakie mają koderzy posługujący się Javą i Pythonem.

Paradygmaty i idiomy pierwszego języka programowania, jakiego się nauczyłeś, mają wpływ na to, jak będziesz myślał o strukturze danych czy algorytmach. W praktyce jeśli przeanalizuje się kod napisany przez „anonimowego” programistę, da się określić, jakie było jego naukowe „zaplecze” tylko na podstawie samego podejścia do problemu oraz sposobu pisania kodu.
Jeśli raz nauczyłeś się myśleć w pewien określony sposób, niełatwo jest szukać innych rozwiązań.

 

2. Kodowanie wzmacnia mózg

Mówi się, że mózg jest jak mięsień – nieużywany zanika, a odpowiednia gimnastyka szarych komórek zapewnia zdrowie umysłowe do późnej starości.

Po raz pierwszy związki między programowaniem a zdolnościami kognitywnymi zaczęto badać w 1991 roku na niewielkiej grupie 65 studentów (KLIK). Zauważono wtedy, że studenci, którzy uczyli się programowania, w testach na zdolności kognitywne osiągali wyniki o 16% lepsze od grupy kontrolnej, która nie miała nic wspólnego z kodowaniem.

Pogłębione badania przeprowadzone w 1999 roku (KLIK) i w roku 2009 (KLIK) potwierdziły, że zajęcia absorbujące umysłowo chronią przed spadkiem możliwości poznawczych oraz wystąpieniem różnych typów demencji, w tym choroby Alzheimera.

A co z gimnastyką dla mózgu? Badanie z 2013 roku (KLIK) wykazało, że określone typy aktywności umysłowych, szczególnie tych, które wymagają nauki i wysiłku intelektualnego, rzeczywiście prowadzą do zwiększenia możliwości umysłowych i poznawczych. Mówiąc krótko: im więcej się uczysz, tym łatwiej ci to przychodzi.

Nauka języków, wysiłek intelektualny, rozwiązywanie problemów – brzmi znajomo? Można się zgodzić, że programowanie to jedna z najbardziej wymagających dziedzin pracy umysłowej. Chociaż żadne z wymienionych badań nie wskazuje, że programowanie uczyni cię mądrzejszym lub bardziej inteligentnym, wyraźnie wskazuje jednak, że wydłuży zdrowie twojego mózgu i może zapobiegać zmniejszeniu ilości neuronów.

Pamiętaj! Nigdy nie jest za późno, aby nauczyć się programowania.

 

3. Kodowanie to nie tylko matematyka i logika

Badania przeprowadzone metodą rezonansu magnetycznego w roku 2014 (KLIK) na grupie 17 programistów pokazały, które części mózgu wykazują największą aktywność w czasie kodowania. Były to przede wszystkim ośrodki odpowiedzialne za „pamięć roboczą”, pamięć semantyczną (tę, która odpowiada za łączenie w grupy informacji o podobnym charakterze), uwagę i języki.

Co ciekawe, aktywnie nie były wcale te regiony mózgu, które odpowiedzialne są za kalkulowanie, liczenie i logikę – ich aktywność była w zasadzie niezauważalna, nawet podczas kodowania takich elementów, które wymagają używania algorytmów. Do napisania były proste snippety, poniżej 20 linijek kodu, ale badanie jasno pokazuje, że w czasie kodowania wykorzystywane są raczej te regiony mózgu, które odpowiadają za zdolności językowe.

Wiemy, że programiści regularnie sprawdzają kod źródłowy, napisany samodzielnie lub przez kogoś innego. Wiemy też, że spędzają więcej czasu poprawiając i zmieniając kod, niż pisząc nowy od podstaw.
Programowanie nie jest zatem tak „odmóżdżającym” zajęciem, jakim niektórzy chcieliby je widzieć.

 

Jak programowanie wpływa na mózg – podsumowanie

Nauka programowania nie przychodzi z łatwością, ale wszystko poprawia się wraz z praktyką. Mózg, jak mięsień, wymaga treningu, aby zachował sprawność do późnej starości.

Programowanie, jako czynność wymagająca dużego wysiłku umysłowego, wpływa na obszary mózgu odpowiadające za zapamiętywanie i zdolności językowe, a tym samym pomaga zachować wysoki poziomu zdolności kognitywnych również w zaawansowanym wieku.
Udowodniono także, że pierwszy język programowania, jakiego się uczysz, na trwałe zmienia sposób myślenia i podejście do rozwiązywania problemów.

Największa zaleta kodowania? Możesz rozpocząć naukę w każdym wieku!