9 rad, dzięki którym pokonasz konkurencję w IT

„Zostać naprawdę dobrym programistą” to cel, który przyświeca wszystkim koderom – i tym, początkującym, i tym, którzy mają za sobą pierwsze kroki. Twoim planem na przyszłość jest być przynajmniej na tyle dobrym, żeby nie przejmować się konkurencją i wyjść poza proste, niewymagające zlecenia? Wystarczy 9 skutecznych rad, dzięki którym staniesz się lepszy, niż jesteś.

Kodowanie to specyficzna gałąź wiedzy. Możesz skończyć renomowane uczelnie i kursy, a jednak w praktyce wszystkiego musisz się nauczyć sam. Programiści nie zdobywają zaświadczeń i certyfikatów, a najlepszym potwierdzeniem kompetencji jest to, co potrafią zrobić. W praktyce oznacza to, że jeśli chcesz podnosić swoje kompetencje, nie zawsze masz pomysł, od czego zacząć naukę albo jaki kierunek wybrać.

Jak zostać lepszym programistą – 9 skutecznych zasad

1. Pamiętaj, jak dużo jeszcze musisz się nauczyć

Pierwszy kro do tego, żeby stać się lepszym programistą, to uświadomić sobie, jak dużo jeszcze nie wiesz. Po pierwszych sukcesach i ukończonych projektach bardzo łatwo jest wpaść w przeświadczenie, że twoje umiejętności są wystarczające, więc możesz, ale wcale nie musisz poszerzać swojej wiedzy.

Twarde przekonanie, że wiesz, co robisz i robisz to bez zarzutu to najlepszy sposób, aby zamknąć się na nową wiedzę i umiejętności.

2. Przestań udowadniać sobie, że masz rację

Zdarza ci się pisać testy po to, żeby dowieść, że kod działa? Spróbuj napisać go tak, aby kod nie zadziałał i poprawić usterki. Zamiast sprawdzać, czy wszystko zrobiłeś dobrze, sprawdzaj, co zrobiłeś źle, ale możesz poprawić.

Dlaczego to ma znaczenie? Aby stać się dobrym programistą, potrzebujesz doświadczenia. I nie chodzi tu o doświadczenie, które polega na powtarzaniu tych samych błędów i ugruntowaniu szkodliwych nawyków. Możesz mieć za sobą cztery lata doświadczenia, które opiera się na wykorzystaniu tej samej wiedzy i zachowań, a możesz mieć za sobą dwa lata z pytaniem „jak mogę zrobić to lepiej?”. Które uważasz za bardziej wartościowe?

3. „Kod działa” jest dla ciebie dopiero początkiem

Oczywiście kiedy programujesz, skupiasz się na tym, aby spełnić wszystkie założenia ze specyfikacji. Dla większości programistów osiągnięcie tego celu oznacza koniec pracy – kod działa, przechodzisz do następnego zadania.
Pierwsza iteracja przeszła bez błędów? To twój sukces. A teraz popraw kod tak, aby był lepszy – częścią tego procesu jest samo ustalenie, co to znaczy „lepszy” w kontekście danego projektu. Szybszy? Łatwiejszy do stworzenia dokumentacji? Bardziej przyjazny dla twoich następców? Odpowiedź będzie inna w każdym projekcie, ale sam mechanizm pozostaje bez zmian.

4. Kod powinien działać również dla użytkownika

I to niezależnie od kontekstu. Co się stanie, jeśli użytkownik użyje kombinacji skrótów, których twój program nie przewiduje? Czy aplikacja rozłoży się całkowicie, czy ponownie uruchomi? Ile danych utraci użytkownik przy takiej wpadce?

Możesz powiedzieć, że nie jesteś projektantem aplikacji, interfejsów ani UX, ale to nie znaczy, że nie programujesz dla użytkownika. Można zaryzykować twierdzenie, że najlepszy kod powstaje po tym, jak stworzono prototyp i UX aplikacji.

Nawet jako freelancer możesz zadbać o testowanie UX zanim zakończysz projekt.

5. Czytaj kod

Tej rady nie sposób pominąć w wyliczeniu technik, które sprawią, że staniesz się lepszym programistą; prawdopodobnie stosujesz ją od dłuższego czasu. Skoro już zadajesz sobie ten trud, postaraj się, aby przyniósł ci jak najwięcej korzyści.

• przyglądaj się, jak inni rozwiązali dany problem. Co zrobili inaczej niż ty?
• jak ty napisałbyś ten blok kodu? Co zrobiłbyś inaczej, kiedy znasz już zastosowane rozwiązanie?
• czego się nauczyłeś? Gdzie możesz wykorzystać to rozwiązanie w jednym ze swoich obecnych projektów?
• jak byś poprawił i ulepszył kod, który czytasz? A może to projekt open source, gdzie możesz wprowadzić swoje rozwiązanie w życie?
• spróbuj napisać kod „w stylu”, którego używa autor. Takie ćwiczenie z myślenia w taki sposób, jak inny programista, wpłynie na jakość twojej pracy w zespole.

Poświeć trochę czasu na powyższe punkty. Programiści często czytają kod innych, aby znaleźć rozwiązanie „jak coś zrobić” i kopiują kod, bez próby zrozumienia z czego wynika ani dlaczego został napisany tak, a nie inaczej. Nie trzeba dodawać, że taka praktyka nie poszerza wiedzy ani kompetencji.
Niech czytanie kodu będzie dla ciebie aktywną nauką, z robieniem notatek (niekoniecznie w zeszycie, może być to również blog) i ćwiczeń, a nie tylko przebiegania wzrokiem kolejnych linijek.

6. Nie koncentruj się tylko na zleceniach

W wielu poradnikach znajdziesz wskazówkę, aby inwestować czas w projekt poboczny. Przede wszystkim jest to okazja, żeby wypróbować nowe rozwiązania, technologie i narzędzia, które nie pasują do twojego obecnego zlecenia, ale których znajomość podniesie twoją wartość na rynku pracy zdalnej.

Nie wybieraj projektów, o których wiesz, że na pewno sobie z nimi poradzisz i które nie będą choćby małym wyzwaniem. Może to być wkład w rozwój projektu open source lub praca pro bono dla lokalnych organizacji, które chcesz wspierać – każdy projekt poboczny odbiegający od tego, czym aktualnie zajmujesz się zawodowo da ci okazję do poszerzania umiejętności. Ostatecznie inaczej niż w pracy w grupie nie możesz zostawić trudniejszych fragmentów dla kogoś, kto lepiej sobie z nimi radzi.

7. Pracuj z innymi

Programistami zostają osoby po studiach kierunkowych i samoucy; pasjonaci i osoby, którym przez myśl nie przeszło, że mogą poświecić się programowaniu. Sposoby nauki były różne, podobnie jak jej efekty i nabyty sposób podchodzenia do problemów.
Wspólna praca z osobami z innych „środowisk” to świetna okazja do nauki. Może to być twój mentor, jeśli będziesz miał szczęście znaleźć kogoś takiego, albo feedback od użytkowników projektu open source, w którym bierzesz udział. Konstruktywna krytyka i rady są zawsze w cenie.

8. Ucz się technik, nie narzędzi

Języki programowania, narzędzia i metodologie pojawiają się i odchodzą do lamusa, dlatego opłaca się uczyć nowych języków i testować różne frameworki. Skupiaj się jednak przede wszystkim na podstawach, bo te zmieniają się najwolniej – architektura jest mniej podatna na innowacje niż programowanie.

9. Pamiętaj o bezpieczeństwie

W samym tylko 2017 roku na świecie co godzinę odnotowywano do 971 ataków hakerskich na godzinę (Wirtualne Media, KLIK).

Kiedy pracujesz nad aplikacją lub programem, koduj tak, jakby chodziło o bezpieczeństwo twoich danych. Jeśli jest szansa, że twój projekt będzie miał coś wspólnego z wrażliwymi danymi firmy lub użytkowników prywatnych, programuj go z myślą o ich bezpieczeństwie. Różnica między odpowiedzialnymi programistami a „resztą” polega właśnie na świadomości, jaki wpływ ich praca może mieć na innych.