Większość początkujących programistów czuje się przytłoczona ilością materiału, którą muszą opanować. Nauka programowania jawi się jako niekończąca się historia, a kiedy myślisz, że udało ci się coś zapamiętać, okazuje się, że zapominasz równie szybko, jak się uczysz.
To, że z podobnym problemem zmagają się niemal wszyscy początkujący programiści nie oznacza, że nie jest to frustrujące. Nauka może być jednak efektywna i przynosić sporo satysfakcji. Kluczem do sukcesu jest zachowanie odpowiedniego nastawienia.
1. Przestań wkuwać
Brzmi jak paradoks? Kilkugodzinne „posiedzenia” z podręcznikami i monotonne powtarzanie do często jedyna metoda nauki, jaką znamy po latach edukacji szkolnej i uniwersyteckiej. Jest to jednak metoda najmniej skuteczna.
Badania wykazują, że studenci lepiej wypadają na egzaminach, kiedy dzielili naukę na wiele krótkich sesji, zamiast poświęcać czas na jedną, wielogodzinną sesję wkuwania.
Ma to związek z efektem pierwszeństwa: lepiej zapamiętujemy pierwszy i ostatni obiekt z listy niż to, co znajduje się w jej środku.
W praktyce oznacza to, że raczej zapadną ci w pamięć informacje przyswojone na początku nauki i na końcu. Warto zatem podzielić naukę tak, aby „początków” i „końców” było jak najwięcej. Korzystniej jest zatem zaplanować naukę w kilku krótszych sesjach zamiast w jednej długiej.
2. Powtarzaj
„Powtarzanie jest matką wiedzy”, pamiętasz? Cechą ludzkiej pamięci jest to, że „wyrzuca” nieużywane rzeczy. Aby skutecznie nauczyć się programowania, musisz sprawić, żeby informacje zapisały się w pamięci długotrwałej, a nie krótkotrwałej.
W programowaniu nie wystarczy „przerobić” jedno zagadnienie raz czy dwa razy. Musisz wracać do niego regularnie, aby informacje się utrwaliły.
Na początku może cię to frustrować – taki system sprawia, że trudniej dostrzec postępy. Procentuje jednak, kiedy dzięki regularnym powtórkom unikasz frustracji, bo… nie pamiętasz najprostszych poleceń i tagów.
3. Korzystaj z różnych źródeł
To, co początkującym sprawia najwięcej problemów, to ilość detali i niuansów, na które trzeba zwrócić uwagę i zapamiętać. Nieprzypadkowo od wielu lat to średnik jest mistrzem gry w chowanego.
Jeśli do tego dołożymy jeszcze pojęcia, które odnoszą się do poszczególnych języków, programowanie obiektowe, wzorce projektowe czy komponenty naprawdę można się pogubić.
Warto korzystać z różnych źródeł – to, co w pierwszym podręczniku może brzmieć jak magiczne zaklęcia, w tutorialu innego autora stanie się bardziej zrozumiałe, a ćwiczenia przygotowane przez trzeciego programistę sprawią, że wreszcie „zaskoczysz”.
Korzystanie z wielu źródeł to także sposób na powtarzanie materiału. Pamiętaj, że z każdego tutoriala możesz dowiedzieć się czegoś nowego lub zetknąć się z odmiennym podejściem do zagadnienia.
4. Ucz innych
W programowaniu istnieje urocza technika nazywana metodą gumowej kaczuszki. Polega ona na tym, że gdy sprawdzasz kod linijka po linijce i szukasz błędu, tłumaczysz funkcje kolejnych segmentów kodu gumowej kaczuszce. W ten sposób myślisz na głos i masz większe szanse na wyłapanie błędów.
Brzmi zabawnie? Najważniejsze, że ta metoda naprawdę działa. Kiedy wyjaśniasz coś innym, łatwiej zauważysz błędy w logice kodu. Mówienie uaktywnia inne obszary naszego mózgu niż praca w ciszy, a tym samym sprawia, że na problemy patrzymy z innej perspektywy.
Wykorzystaj metodę gumowej kaczuszki w nauce. Jeśli nie rozumiesz, jak działa kod, tłumacz go kaczuszce na głos. Możesz uznać, że nauczyłeś się jakiejś partii materiału, jeśli jesteś w stanie wyjaśnić jej działanie gumowej kaczuszce. Nie potrafisz nauczyć kaczuszki tego, czego sam się uczysz? Od razu dowiadujesz się, nad czym musisz jeszcze popracować.
5. Praktykuj
Praktyka czyni mistrza, pamiętasz? Nawet największy talent bez ćwiczeń nie przyniesie żadnych owoców. Dlatego ćwicz jak najwięcej, ale ćwicz uważnie.
Jeśli poświęcisz cztery tygodnie na samo czytanie kodu, oglądanie tutoriali na YT lub słuchanie podcastów, nic nie osiągniesz. No, może poza pokusą, żeby przejść do następnego tutoriala, skoro „nauczyłeś się” już poprzedniego.
Zrozumienie przykładu to jedno. Umiejętność zastosowania tego przykładu w praktyce to coś zupełnie innego. Chcesz się uczyć szybciej? Praktykuj z głową.
6. Stwórz projekt roboczy
Nie da się nauczyć programowania, jeśli nie wykorzystujesz nabytej wiedzy. Dlatego stwórz projekt, w którym zastosujesz to, co już wiesz i dzięki któremu będziesz musiał szukać odpowiedzi na nowe pytania.
Zaprogramuj grę typu wisielec, a jeśli jesteś na bardziej zaawansowanym poziomie – zakoduj aplikację lub naucz się nowego frameworka.
Dlaczego warto rozpocząć samodzielny projekt? Pomoże ci on utrzymać koncentrację na nauce i będzie motywował do dalszej pracy. Studenci, którzy mogą w ramach samodzielnej pracy rozwijać te zagadnienia, które ich zainteresowały i w które się zaangażowali, osiągają lepsze wyniki.
7. Rób zakładki
Żaden programista nie zapamięta wszystkiego. Nawet po kilkuletniej praktyce możesz przyłapać się na tym, że zwyczajnie nie pamiętasz jakiejś funkcji. I nie przejmuj się tym – szkoda czasu na próby zapamiętania wszystkiego.
Rób notatki, zakładki i ściągawki. Korzystaj z cheat-sheets dla programistów (KLIK). Jeśli będziesz ich używał wystarczająco często, same wejdą ci do głowy i zostaną w niej tak długo… jak będą potrzebne (patrz punkt 1).
7 sposobów na naukę programowania – podsumowanie
Nawet jeśli traktujesz naukę programowania jako hobby, a nie sposób na życie, możesz się poczuć przytłoczony ilością materiału lub „egzotycznym” sposobem myślenia, jakiego wymaga dany język.
Dlatego nie przejmuj się, jeśli nie chwytasz wszystkiego od razu lub nie wszystko jesteś w stanie zapamiętać. Ważniejsze jest, czy rozumiesz dane zagadnienie niż czy znasz każdy nazwy funkcji, listy parametrów czy językowe niuanse.
Ucz się małymi partiami, testuj zdobytą wiedzę w prywatnym projekcie i twórz swoją bazę wiedzy, a nauka programowania przyniesie efekty szybciej, niż się spodziewasz.
